บล็อกนี้เริ่มร้าง แต่ดันไปขยันกับอีกบล็อกนึง คือ blognone เน้นข่าวเทคโนโลยีที่เกี่ยวกับพวกความปลอดภัย ความเป็นส่วนตัว ถ้าสนใจก็ติดตามดูได้ครับ

จะอัปเดตตามเวลาต่อท้ายไปเรื่อย ๆ นะครับ

เผลอตื่นตอนเช้ามืดแล้วหลับต่อไม่ลงเลยหาข่าวอ่าน เห็นเขาว่าเมื่อวานมีของแซ่บ ๆ ใน The Guardian แต่พอเปิดเข้าไปดูก็พบว่ามีปัญหาในการเชื่อมต่อ (มันว่า connection was reset) เลยขอมาโน้ตทิ้งไว้หน่อย

อย่างไรก็ดี พอสักเจ็ดโมงเช้าก็เข้าได้ตามปกติ

ผมใช้ True เดี๋ยวตอนกลางวันจะไปลองกับเจ้าอื่น

[08:00] มีเพื่อนบอกว่าใช้ TOT เข้าไม่ได้ เจอ connection reset เช่นกัน

พอดีมีเห็นคนทวีตเรื่องการใช้ภาษาวิบัติ บน Hi5 อ่านดูก็เป็นการบ่นปนก่นด่าคนที่ไม่ใช้การสะกดคำตามพจนานุกรม ซึ่งเป็นเรื่องที่ผมสงสัยมาระยะหนึ่งแล้วว่า จะเป็นห่วงอะไรกันนักหนาวะ

ผมเข้าใจว่าภาษามันจะถูกใช้งานก็เมื่อมีคนเข้าใจมัน ถ้าเราบังเอิญไปเห็นการใช้ภาษาแล้วพบว่าตนเองไม่สามารถเข้าใจหรือต้องใช้ความพยายามมากกว่าปกติในการทำความเข้าใจ มันก็คงสรุปได้ง่าย ๆ ว่าเราไม่ใช่คนที่เขาต้องการจะสื่อสารด้วย

แล้วก็มาโวยวายกัน ช่างเป็นความพยายามที่น่าทึ่ง

มักจะเจอความเห็นแบบ "มึงเขียนไว้อ่านเองคนเดียวใช่มั้ย" แล้วก็ด่าผสมว่า "ปัญญาอ่อน" บ้าง "น่าไปเกิดใหม่" บ้าง "พ่อแม่ไม่สั่งสอน" บ้าง

อืม เข้าใจถูกแล้วครับ เขาเขียนไว้อ่านกับเพื่อนไง เข้าไปอ่านเอง อ่านไม่ออกเอง แล้วก็ด่า พาล

[อัปเดต 15.10 น. 10 พ.ย.] พอดีมีโอกาสใช้อินเทอร์เน็ตของ 3BB พบว่าเจ้านี้ไม่ปิดกั้นนะ [อัปเดต 11.35 น. 10 พ.ย.] เขียนบล็อกนี้เมื่อคืน ตื่นเช้า (เที่ยง!) มา True จัดให้แล้ว ตอนนี้หน้าคลิป เด้งไป http://w3.mict.go.th แล้ว ซึ่งก็เป็น URL ที่ไม่มีหน้าเว็บอะไร ไม่มีข้อมูลอะไรเหมือนเดิม ทำได้แค่โบ้ยไปว่ากระทรวงไอซีทีสั่ง

ถึงวันนี้ แม้บางคนอาจจะยังไม่ได้ดูด้วยเหตุผลอะไรก็ตาม แต่ผู้ที่มีเวลาพอและสนใจติดตามข่าวสารบ้านเมืองก็คงทราบกันดีแล้วว่า มีคนที่ใช้ชื่อ ohmygod3009 ใน YouTube เผยแพร่วิดีโอคลิปที่ปรากฏภาพคนหน้าตาคล้ายและเสียงคล้ายบุคลากรศาลรัฐธรรมนูญ พูดเรื่องการเตรียมการในคดียุบพรรคประชาธิปัตย์ และเรื่องการโกงการสอบเข้าเป็นข้าราชการตุลาการ

เรื่องเนื้อหาในวิดีโอคลิปนั้นไม่ใช่ประเด็นของบล็อกตอนนี้ ประเด็นก็คือ มีความพยายามในการปิดกั้นการดูวิดีโอคลิปพวกนี้แล้วโดยผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตหลายรายด้วยกัน ซึ่งก็ใช้อำนาจอะไรก็ไม่รู้ (อำนาจกู?) เพราะกระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารก็พูดในข่าวเองว่ายังไม่ได้ขออำนาจศาล อย่างไรก็ตาม ลองมาดูว่าเขา "บล็อคคลิป" กันอย่างไร

เริ่มจาก TOT ก่อน ผมยังไม่ได้ลองเองแต่ข่าวเขาว่าจากหน้า YouTube นั้นมันจะเปลี่ยนไปเป็นหน้า "This website has been blocked by ICT" พร้อมอ้างอำนาจ ศอฉ. ซึ่งก็ไม่ทราบว่าคลิปนี้เกี่ยวอะไรกับสถานการณ์ฉุกเฉินเหมือนกัน

กรณีนี้ เข้าใจว่า TOT ปิดกั้นที่ URL ของหน้านั้น (อาจจะใช้ HTTP 302 Moved Temporarily ส่งต่อไปหน้าอื่น) ทำให้ถ้าเข้าผ่านหน้าอื่นของ YouTube แต่เป็นวิดีโอเดียวกัน เช่น อันที่ถูกแปะใน Facebook ก็น่าจะดูได้

ผมเองใช้บริการของ True ซึ่งที่ผ่านมาก็เปิดหน้าคลิปนั้นได้ตลอด (แต่ตอนนี้ไม่ได้แล้ว - ดูหมายเหตุข้างบน) เนื่องจากใช้ Flashblock ไม่ให้พวก flash หรือวิดีโอมันเริ่มเล่นโดยอัตโนมัติ ก็เลยคิดว่าไม่ได้มีการปิดกั้นอะไร

จนวันนี้ลองคลิกดูคลิป ก็พบว่ามันกลายเป็นภาพข้อความ "This video has been removed due to term of use violation" ไปเสียฉิบ

เผลอคิดไปแวบนึงว่า โอว YouTube เอาออกเรอะ แต่พอดูอีกที ถ้ามันจะเป็นการเอาออกโดย YouTube มันน่าจะเป็นข้อความธรรมดามากกว่า ไม่ใช่วิดีโอภาพนิ่งความละเอียดห่วย ๆ อัตราส่วนเพี้ยน ๆ แบบนี้ พอลองใช้ proxy เข้าดู ก็พบว่าดูได้ปกติ

แปลว่าโดนปิดกั้นเข้าให้แล้ว

ลองมาดูว่าหน้าเว็บของคลิปนี้มันโหลดอะไรมาบ้าง

พบว่ามีการโหลดอะไรสักอย่างจากหมายเลขไอพี 119.46.196.23 ซึ่งตรวจดูแล้วจะเห็นว่าเป็นเครื่องของ True (เห็น asianet.co.th ไหมเล่า)

ทีนี้มันโหลดอะไรมา ก็ตามไปดู จะเห็นว่าเป็นวิดีโอข้อความ "This video has been removed due to term of use violation" นั่นเอง

นับว่าวิธีการปิดกั้นของ True นี้เหนือชั้นกว่าของ TOT เพราะแบบนี้จะเอาไปแปะใน Facebook ก็ไม่ได้ แต่ที่น่าเศร้าคือดันปิดอย่างแอบ ๆ พยายามเนียน ไม่ได้มีการแสดงข้อมูลว่าเป็นการปิดกั้นด้วยอำนาจใด คนที่ไม่ทันสังเกตก็อาจคิดว่า YouTube เป็นผู้เอาออก

ก็ไม่รู้ว่าประเทศเราลงทุนกับความพยายามควบคุมอินเทอร์เน็ตไปเท่าไรแล้ว ทั้งโดยรัฐและเอกชน ผมคิดว่าโคตรไม่คุ้มเลยนะ อย่างคลิปนี่ป่านนี้ก็คงมีคนเซฟเก็บไว้พร้อมที่จะอัปโหลดใหม่ได้ทุกเมื่อ เอาเข้าจริงคนที่อยากจะดูเว็บไซต์ที่ถูกปิดกั้นเนี่ย ใช้ proxy ที่มีเกลื่อนกลาดหรือเสียเงินเช่า VPN ไม่กี่บาทก็ดูได้สบายใจแล้ว เจ้าหน้าที่ก็นั่งพิมพ์ URL หน้าเว็บที่จะถูกปิดกั้นกันหัวยุ่งไปเถอะ บ้าไปแล้ว ปิดกันเป็นหมื่น ๆ URL เสียเวลาเสียเงินทองกันไปขนาดไหน

แม้บล็อกนี้จะไม่ค่อยมีคนอ่าน แต่เพื่อความสะดวกในการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น ผมเพิ่งติดตั้งระบบแจ้งเตือน คือถ้าคุณมาเขียนความคิดเห็นในนี้แล้ว จะมีตัวเลือกให้กรอกอีเมล เพื่อจะได้มีการแจ้งเวลามีคนมาใส่ความคิดเห็นต่อท้าย หวังว่ามันจะช่วยให้มีการแสดงความคิดเห็นมากขึ้น

ลองทดสอบกับโพสต์นี้ก็ได้นะ

ช่วงหนึ่งเดือนที่ผ่านมามีหลายคนพบว่าจู่ ๆ หน้า Twitter หรือ Facebook ที่เปิดอยู่ก็กลายเป็นของคนอื่น ผมก็เคยเจอหนหนึ่งที่ไปโผล่หน้า Facebook ของหญิงสาว เป็นเรื่องค่อนข้างน่ากลัวเพราะเราสามารถทำอะไรกับบัญชีผู้ใช้นั้นได้มากมาย เช่น อัพเดตข้อความ ลบเพื่อน ดูรายชื่อเพื่อน

เท่าที่ผมทราบ เรื่องนี้เกิดกับผู้ที่ใช้บริการอินเทอร์เน็ตของ True และก็น่าจะเป็นปัญหาที่ True เอง ดังที่ผู้ใช้อินเทอร์เน็ตชื่อ Sajal ตั้งข้อสังเกตไว้ว่า หากเป็นปัญหาที่ Twitter จริง เหตุผิดฝาผิดตัวนี้ก็น่าจะเกิดกับคนต่างชาติบ้าง เพราะ Twitter เองก็มีผู้ใช้หลักสิบล้านบัญชี เท่าที่ผมเห็น ก็มีแต่คนไทยเท่านั้นที่พบปัญหา

ทีนี้ ปัญหานี้น่าจะเกิดจากอะไร ผมคิดว่าน่าจะเป็นเรื่องคุกกี้ (Cookie) ชื่อฟังดูน่ากิน แต่อาจเป็นช่องโหว่ด้านความปลอดภัยและความเป็นส่วนตัวที่น่ากลัว

ขออนุญาตอธิบายเล็กน้อยว่าคุกกี้คืออะไร คุกกี้คือข้อมูลชิ้นเล็ก ๆ ที่เว็บไซต์สามารถให้เบราว์เซอร์ของเราเก็บเอาไว้ใช้ประโยชน์ได้ เช่น การที่เข้าเว็บไซต์ขายของ เลือกของลงตะกร้าเสร็จแล้วปิดหน้านั้นไป เปิดมาใหม่แล้วของที่เลือกไว้ยังอยู่ ก็เป็นเพราะเว็บไซต์นั้นส่งข้อมูลรหัสตะกร้าสินค้าของเรามาให้เบราว์เซอร์เก็บเป็นคุกกี้ เวลาที่เราเข้าเว็บไซต์นั้นอีกครั้ง เบราว์เซอร์ก็จะส่งคุกกี้ไป และเว็บไซต์ก็จะสามารถดึงข้อมูลล่าสุดออกมาได้

ตัวอย่างของคุกกี้ที่เราน่าจะคุ้นเคยกันก็คือ การใช้มันเป็น "ใบผ่านทาง" เข้าเว็บไซต์โดยไม่ต้องใส่รหัสผ่านบ่อย ๆ ด้วยการติ๊กในช่อง Remember Me เวลาจะล็อกอินเข้าเว็บไซต์ต่าง ๆ ทำให้แม้ปิดเบราว์เซอร์ไปแล้ว เปิดมาใหม่ ไม่ต้องใส่รหัสผ่าน เนื่องจากว่าที่เว็บไซต์ปลายทางยังเก็บข้อมูลไว้ว่า ผู้ใช้คนนี้มีข้อมูลคุกกี้แบบนี้อยู่ หากใครเอาข้อมูลคุกกี้ที่ตรงกันส่งมาให้ ก็จะถือว่าล็อกอินได้เลย

ถึงตรงนี้เราอาจจะมองเห็นปัญหาแล้ว ว่าแม้เราจะไม่รู้รหัสผ่าน แต่ถ้ามีคุกกี้ของคนอื่นอยู่ ก็เป็นไปได้ที่จะสวมรอยเป็นคนคนนั้นได้

แล้วคุกกี้นี้มันขโมยกันได้หรือไม่ คำตอบที่น่าตกใจคือ ขโมยได้ และขโมยได้ง่ายพอสมควร

เวลาที่เราใช้อินเทอร์เน็ตไร้สายในที่สาธารณะ ข้อมูลต่าง ๆ จะวิ่งผ่านอากาศอย่างที่ไม่สามารถควบคุมให้พุ่งไปสู่เป้าหมายอย่างเดียวได้ เป็นการเปิดโอกาสให้ใครก็ได้ สามารถดักฟัง (sniff) การรับส่งข้อมูลของเรา และแน่นอน สามารถดักจับคุกกี้ของเราได้ด้วย

เราอาจจะเคยได้ยินข่าวคราวของซอฟต์แวร์ชื่อ Firesheep ที่จะคอยดักจับข้อมูลต่าง ๆ ในอากาศ และเลือกเอามาเฉพาะข้อมูลที่เป็นคุกกี้ของเว็บไซต์ดัง ๆ อย่าง Facebook จากนั้นก็จะสวมรอยเป็นเจ้าของคุกกี้ผู้โชคร้ายนั้นให้อย่างง่ายดาย

กลับมาที่ปัญหาผิดฝาผิดตัว ผมคิดว่าสาเหตุก็คือ True นั้นใช้ Transparent Proxy นั่นคือการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตของเราจะต้องผ่านเครื่อง "คนกลาง" (proxy) ของ True ก่อน ซึ่งจริง ๆ มันก็มีประโยชน์ เช่น หากเราจะดูวิดีโอคลิปยอดนิยมจาก YouTube เราก็ไม่จำเป็นต้องดาวน์โหลดจากเครื่องเซิร์ฟเวอร์ในต่างประเทศ เนื่องจากน่าจะมีคนดาวน์โหลดมาดูก่อนหน้าเราแล้ว และข้อมูลยังถูกเก็บใน Proxy เราก็ดาวน์โหลดจาก Proxy ของ True ที่ตั้งอยู่ในประเทศแทน เพื่อความเร็วที่สูงกว่า

การที่การเชื่อมต่อจำนวนมากต้องผ่าน Proxy นี้เอง อาจจะมีปัญหาบางอย่างที่ทำให้เกิดการสลับคุกกี้กัน ซึ่งเราก็ต้องสังเกตกันต่อไป ว่าปัญหามีสาเหตุอย่างนี้จริงหรือไม่

การป้องกันทั้งจากเหตุสับสนใน Proxy นี้ และจาก Firesheep น่าจะมีดังนี้

1. หมั่นออกจากระบบเว็บไซต์ (log out) เมื่อใช้งานเสร็จแล้ว การออกจากระบบจะทำให้ข้อมูลคุกกี้ของเราในเว็บไซต์นั้นหมดอายุ คุกกี้ที่เครื่องเราเก็บไว้และอาจมีคนดักจับได้ก่อนหน้านี้ก็จะใช้ไม่ได้ นอกจากนี้ เราไม่ควรกำหนดให้เว็บไซต์จดจำการล็อกอินของเรา ด้วยเหตุผลเดียวกัน

2. ใช้บริการเข้ารหัสการรับส่งข้อมูล ถ้ามี เว็บไซต์ชื่อดังส่วนมากมีบริการเข้ารหัสการรับส่งข้อมูลที่เรียกว่า SSL (สังเกตจากคำว่า https หน้าที่อยู่เว็บไซต์) ซึ่งปัจจุบันนี้นิยมใช้ตอนที่เราล็อกอินเพื่อกันการดักอ่านรหัสผ่าน แต่เว็บไซต์ส่วนมากไม่ได้เปิดให้ใช้ SSL กับการท่องเว็บทั่ว ๆ ไปตั้งแต่แรก เช่น หากเราจะล็อกอินเข้า Facebook ข้อมูลที่ถูกเข้ารหัสจะมีเพียงชื่อผู้ใช้กับรหัสผ่านเท่านั้น ต่างกับ Gmail ที่เปิด SSL ตลอดการใช้งาน

   เพราะฉะนั้นเราควรเลือกใช้ SSL ทุกครั้งที่มีโอกาส เพื่อความสะดวกเราอาจดาวน์โหลดส่วนเสริมของเบราว์เซอร์ที่ช่วย "บังคับ" ให้เว็บไซต์เลือกใช้ช่องทางที่มี SSL โดยส่วนเสริมนี้ของ Firefox มีชื่อว่า HTTPS Everywhere และของ Chrome มีชื่อว่า KB SSL Enforcer

3. ใช้บริการ Proxy หรือ VPN ที่น่าเชื่อถือ แนะนำให้หาอ่านต่อจาก Google

ผมกินแมลง

ไม่ได้กินถึงขนาดเพื่อดำรงชีพ ไม่ได้กินเป็นมื้อ

แถมยังเลือกกินจากหน้าตา ตอนนี้เคยกินแค่รถด่วน ดักแด้ และจิ้งหรีด พวกขายาว ๆ มีปีกนี่หน้าตาไม่ค่อยน่ากิน

แต่ก็ยังถือได้ว่าพอใจกับการกินแมลง อร่อย แรก ๆ รู้สึกเท่ด้วย รู้สึกว่าถ้าอาหารหมดโลก กูนี่แหละจะรอด คือเพ้อเจ้อไปเอง ชาวบ้านเขาก็กินกันเป็นปกติมาตั้งนาน

มีหนหนึ่ง ไปทางเหนือกับเพื่อนประมาณยี่สิบคน แวะโรงแรมที่เป็นกิจการของครอบครัวเพื่อนคนหนึ่ง เพื่อนก็จัดรถด่วนทอดเกลือออกมาหลายจาน ปรากฏว่าไม่ค่อยมีคนกิน ก็เสร็จเรา

วันนี้ก็กระแดะหาข้อมูลว่าการกินแมลงทอดนั้นจะมีภัยอะไรบ้าง ปรากฏว่าเสี่ยงเจออาการภูมิแพ้ ก็ไม่รู้ว่าเสี่ยงแค่ไหน คงไม่สามารถหยุดการกินได้ แต่ถ้าได้รู้ว่าจะหาแบบที่มันกินแล้วไม่เป็นอะไรได้ยังไงก็จะดี

อีกอย่างคือที่หากินได้สะดวก ๆ มันมีแต่แมลงทอด อยากลองกินแบบอื่นบ้าง

ก่อนอื่นขออธิบายคำศัพท์บางอย่าง

• HTML - เรียกง่าย ๆ ก็คือภาษาที่ใช้เขียนหน้าเว็บ มีลักษณะเป็น "Markup Language" คือถ้าต้องการทำอะไรกับข้อความก็หาอะไรพิเศษไปครอบไว้ ตัวอย่างเช่นจะทำอักษรตัวหนา (Strong) ก็ครอบข้อความด้วยคำสั่ง strong จาก <strong>หนา</strong> ก็จะกลายเป็น หนา
• WYSIWYG Editor - หรือตัวช่วยพิมพ์แบบ What You See Is What You Get คือโปรแกรมเล็ก ๆ ฝังในหน้าเว็บที่ช่วยใส่คำสั่ง HTML กับข้อความให้เราอย่างเนียน ๆ โดยที่เราไม่ต้องพิมพ์คำสั่งเอง แต่กดปุ่มเอา ดูผลลัพธ์ได้ขณะที่พิมพ์ หน้าตาประมาณข้างล่างนี้ (ของ wordpress.com) ของแต่ละที่ก็อาจจะมีลูกเล่นต่างกันไป